Farklı ahşap türlerinin gözeneklilik, renk, sertlik ve hareket (genleşme-büzülme) gibi özellikleri, ektanmacun seçimini ve uygulama sonuçlarını doğrudan etkiler. İşte yaygın ahşap türlerinde ektanmacun kullanımına dair bir rehber:
1. Yoğun ve Sert Ağaçlar (Meşe, Kayın, Ceviz, Akçaağaç, vs.)
- Uygunluk Durumu: Ektanmacun bu türlerde yüksek derecede uygundur.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Bu ahşaplar sert yapıları nedeniyle çok fazla hareket etmez, bu da ektanmacun un çatlama riskinin nispeten düşük olduğu anlamına gelir.
- Ancak, sert yüzeyleri nedeniyle ektanmacun uygulamasından sonra zımparalama işlemi biraz daha fazla efor gerektirebilir.
- Meşe gibi belirgin ve açık renkli gözeneklere sahip ahşaplarda, ektanmacun renginin ahşabın doğal rengiyle mükemmel bir uyum sağlamasına özen gösterilmelidir. Aksi takdirde, dolgu yerleri belirgin bir şekilde fark edilebilir.
2. Yumuşak Ağaçlar (Çam, Köknar, Ladin, Sedir vs.)
- Uygunluk Durumu: Ektanmacun bu türlerde de oldukça uygundur ve en yaygın kullanıldığı ahşap grubudur.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Yumuşak ahşaplar, neme karşı daha hassastır ve sert ahşaplara kıyasla daha fazla genleşip büzülebilir. Bu nedenle, özellikle dış mekanda kullanılacaksa esnek yapıdaki bir ektanmacun (poliüretan bazlı gibi) tercih edilmelidir.
- Çam ahşabı, zamanla güneş ışığına maruz kaldığında sararma veya kararma eğilimindedir. Üzerine uygulanan ektanmacun un da bu renk değişimine aynı oranda uyum sağlayıp sağlayamayacağı göz önünde bulundurulmalıdır.
3. Egzotik ve Yağlı Ağaçlar (Tik, Maun, İroko, vs.)
- Uygunluk Durumu: Dikkatli seçim ve ön hazırlık gerektirir.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Bu ahşaplar doğal yağlar içerir. Yağlı yüzey, ektanmacun un yapışmasını engelleyebilir. Bu nedenle, uygulamadan önce yüzeyin yağını almak için uygun bir çözücü (tiner gibi) ile silinerek iyice temizlenmesi şarttır.
- Bu tür ahşaplar genellikle dış mekanda kullanılır ve yüksek hareketliliğe sahiptir. Bu durumda, en yüksek esneklik ve dayanıklılık sunan iki komponentli (epoksi) veya poliüretan bazlı bir ektanmacun kullanılması neredeyse zorunludur.
- Tik ağacı gibi zamanla grileşen ahşaplarda, ektanmacun renginin bu doğal yaşlanmaya nasıl tepki vereceği test edilmelidir.
4. Emprenye Edilmiş Ahşaplar
- Uygunluk Durumu: Belirli koşullarla uygundur.
- Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Emprenye malzemesi, ahşabın gözeneklerini doldurduğu için standart bir ektanmacun un nüfuz etmesi ve yapışması zorlaşabilir.
- Emprenye ahşap üzerinde kullanılacak ektanmacun un, emprenye kimyasallarıyla reaksiyona girmeyen, dış ortam şartlarına dayanıklı bir tür olması gerekir.
- Uygulama öncesi, ektanmacun üreticisinin bu konudaki talimatları mutlaka okunmalıdır.
Genel Kural: Hangi ahşap türü olursa olsun, ektanmacun uygulamasından önce yapılacak en doğru hareket, macunu ahşabın görünmeyen bir bölgesinde (alt tarafında, arka yüzünde) küçük bir alanda test etmektir. Bu test, renk uyumunu, kuruma sonrası çekme miktarını ve yapışma kalitesini görmenizi sağlar. Doğru ektanmacun seçimi, ahşabın doğal güzelliğini koruyarak kusursuz bir onarım sağlar.